Ikoon en Boegbeeld
Ik ben van mening dat zo veel mogelijk mensen in Kampen (en daarbuiten) moeten weten wie dokter Kolff is. Dat klinkt wat pedant, maar dat moet u me maar niet kwalijk nemen. Ik ben nu eenmaal leraar…
Toch meen ik het wel: dokter Kolff is een ikoon en boegbeeld van de Kamper samenleving. Hij laat zien waartoe mensen in staat zijn in uitzonderlijke, andere tijden.
Het is daarom niet verwonderlijk dat het geschiedenisprogramma Andere Tijden binnenkort een uitzending aan Kolff wijdt.
Pionier en verzetsheld
In die uitzondelijke jaren van de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde Kolff zich tot een belangrijk pionier van de geneeskunst en verzetsheld.
Samen Sterk
Wat mij vooral trof is dat in de Tweede Wereldoorlog vele mensen uit Kampen samen met Kolff alle registers open trokken om andere mensen in nood op te vangen.
Aan het einde van de oorlog dwingt de Duitse bezetter namelijk ruim 130.000 Nederlanders te werken in Duitsland, de zogenaamde ‘Arbeitseinsatz’. Ruim 30.000 gevangenen worden in die laatste oorlogsmaanden tijdelijk ondergebracht in Kampen voordat ze verder worden vervoerd naar Duitsland…en dat op een bevolking van circa 20.000 personen!
11 November 1944
Een van de schrijnendste verhalen vindt plaats op 11 november 1944.
Schepen, met aan boord 10.500 mannen uit Rotterdam, meren aan op de IJsselkade. De mannen hebben twee dagen in het donkere ruim gezeten. Het stinkt er enorm naar zweet, urine en ontlasting. De mannen hebben honger en dorst en hebben het koud. Het aantal zieken neemt snel toe. Aan wal gekomen worden de mannen geslagen en geschopt. Commandant Ernst Baatz schiet een Joodse gevangene dood, Abraham Ploeg. Zijn lichaam verdwijnt in de IJssel.
De Werken van Barmhartigheid
In deze crisis situatie proberen Kolff en de burgers van Kampen er het beste van te maken. De bevolking zamelt geld in, het Rode Kruis verzorgt de zieken, maaltijden, soep en warme koffie worden uitgedeeld en behalve de Stadskazerne worden zoveel mogelijk opvangplekken gecreëerd zoals in scholen, restaurants en woningen. En dokter Kolff? Zijn valse ziekverklaringen zijn een voorbeeld van zijn creatieve brein om de Duitsers om de tuin te leiden. Met deze doktersverklaringen kunnen mannen in Kampen blijven of zelfs naar huis terug keren.
Datzelfde brein zal in de oorlogsjaren ook een apparaat in elkaar knutselen dat bestaat uit onderdelen van een auto en een vliegtuig en dat uiteindelijk miljoenen mensen het leven zal redden.
En zijn 1e patiënt die hij ermee redde? Dat wonder van barmhartigheid kan ik u op de speciale ‘In de Voetsporen van de Van Rossems’ rondleiding vertellen.
Reinier de Wit
